Những ứng dụng của hạt ý dĩ
Người mắc bệnh phổi có thể dùng hạt ý dĩ làm món ăn trị liệu khá tốt cho sức khỏe. Khi ăn các nhánh khí quản sẽ dẫn nở giúp hô hấp tốt hơn và đẩy dịch đờm ra khỏi cơ thể.
Thêm vào đó hạt ý dĩ có công dụng như thuốc lợi tiểu. Ngoài trị họ ăn thần còn có thể thanh nhiệt cho cơ thể. Công dụng này được sử dụng với trẻ sơ sinh khá tốt. Do các bé uống sữa là chính mà sữa thì thường khó tiêu hóa và có tính nóng. Vừa thanh nhiệt lại tăng cường chức năng bài tiết sẽ khiến bé nhỏ được thoải mái hơn.
Tuy nhiên hạt ý dĩ vì chức năng lợi tiểu nên không được tùy tiện với phụ nữ có thai. Chỉ nên sử dụng dau khi sinh hoặc trước khi mang thai. Đây là điểm đáng lưu ý để tránh gây nên ảnh hưởng cho thai nhi.
Hạt ý dĩ là gì?
- Tên thường gọi: Ý dĩ.
- Tên gọi khác: dĩ mễ, dĩ nhân, bo bo, cườm gạo, mễ nhân, ý mễ, lục cốc tử, ý dĩ nhân.
- Tên khoa học: Coix lachryma -jobi L.
- Tên tiếng Anh: Coix seed, seed of jobstears, adlay.
- Tên tiếng Nhật: Yokuinin (hạt đã sấy khô và bỏ vỏ)
- Chi: Poaceae (Lúa)
Ý dĩ vừa là cây lương thực, vừa là cây thuốc có nguồn gốc ở Nam Á (miền Nam Trung Quốc và bán đảo Đông Dương). Cây được dùng phổ biến tại xứ Trung vào thời hậu Hán và du nhập vào Nhật Bản ở thời kỳ Edo.
Cho tới năm 1884, Bộ Y tế Nhật đã chứng minh ý dĩ là một loại thực phẩm tốt cho sức khỏe. Hiện nay, loại cây này đã được ứng dụng rất đa dạng trong lĩnh vực Y học và Thẩm mỹ, chữa bệnh thoát vị đĩa đệm, đau xương khớp đem lại vô vàn lợi ích cho con người.
Đây là giống cây ưa ẩm, mọc ven các nguồn nước và có xuất hiện tại một số tỉnh thành tại Việt Nam Lai Châu, Thanh Hóa, Nghệ Tĩnh…ư
Bộ phận có thể dùng:
Trải qua nhiều thập kỷ, cây dĩ mễ được con người dùng chủ yếu là phần nhân hạt hoặc rễ.
Thông thường, quả chín già được thu hoạch và tách hạt rồi bỏ vỏ, lấy nhân trắng đem phơi khô. Còn phần rễ sẽ được rửa sạch và phơi vài nắng trước khi sử dụng.
Thành phần dinh dưỡng:
Theo Viện dinh dưỡng, trong hạt bo bo chứa tới 65% là hydratcacbon, 13,7% protit, 5,4% chất béo và tinh bột, axit amin, khoáng chất.
Một số hoạt chất tốt cho sức khỏe có trong hạt là phenol, flavonoid, polysaccharide, chất xơ, tinh dầu. Hạt bo bo còn có thành phần hóa học mạnh, đặc tính oxy hóa cao và khả năng kháng viêm hiệu quả.
Nhiều nhà khoa học đã ghi nhận hạt cây ý dĩ chứa nhiều protein gấp đôi so với gạo trắng, kèm theo là hàm lượng canxi, sắt, vitamin B1 dồi dào.
Thành phần hóa học của ý dĩ
Trong hạt ý dĩ có 65% chất hydratcarbon, 5,4% chất béo, 13,7% chấ protid. Ngoài ra còn có các axit amin như leuxin, lysin, acginin, tyroxin, histidin, coixin, axit glutamic.
Trong rễ của ý dĩ có khoảng 17,7% protein, 7,2% chất béo và 52% tinh bột.
5/ Tính vị
Vị ngọt, tính hơi hàn (Bản Kinh).
Không độc (Biệt Lục).
Tính bình (Thực Liệu Bản Thảo).
Vị ngọt, nhạt, tính hơi hàn (Bản Thảo Kinh Tập Sơ).
6/ Quy kinh
Vào kinh Phế, Đại trường, Tỷ, Vị, Can (Lôi Công Bào Chế Dược Tính Giải).
Vào kinh túc dương minh Vị, thủ thái âm Phế (Bản Thảo Hối Ngôn).
Vào kinh Tỳ, Thận, Phế (Bản Thảo Cương Mục).
7/ Tác dụng dược lý
Theo nhiên cứu dược lý hiện đại
Ý dĩ tác dụng lên hệ hô hấp: dầu chiết xuất từ ý dĩ gây kích thích hô hấp ở liều thấp, gây ức chế hô hấp ở liều cao. Ngoài ra, nó còn làm giãn phế quản. chữa thoát vị đĩa đệm, đau xương
Ý dĩ tác dụng lên tế bào khối u: giúp ức chế sự phát triển của tế bào khối u nhờ hoạt chất Coixenolid và a – monolinolein.
Benzoxazolon có trong lá và rễ có tác dụng chống viêm, ức chế sự giải phóng histamin.
Để lại một phản hồi